Psikanaliz kuramın temelini oluşturan iki temel ilke 1) Nedensellik (kozalite-causality) psişik determinasyon ve 2-Bilinçdışı'nın (bilinçaltı-bilinçötesi ) (unconscuous), insanın ruhsal hayatında, bilinçsel olaylardan çok daha dominant bir rol oynadığıdır. 
1-Psişik determinizm, bu demektir ki, insanın hayatında hiçbir şey rastgele olmaz;her ruhsal olay, kendinden bir evvelkinin doğal bir izleyicisidir. İnsanın hayatında ruhsal bir kopukluk söz konusu olamaz. (continuity=devamlılık ilkesi ) İster normal ister patolojik olsun , günlük hayatımızda her yaptığımız işin ve söylediğimiz sözcüğün bir anlamı , bir geçmişi ve bir de geleceği vardır. 
2-Bilinçötesi'nin varlığı ; Psikanaliz, zihnimizden geçen süreçlerin çoğunun bilinçdışı olduğunu ilk kez iddia eden disiplin olmuştur. Yıllarboyu sorulmuş olan klasik soru şudur: bilinçötesi'nin varlığını nasıl kanıtları? cevap :rüyalar, hipnoz, hipnoz sonrası telkin , çok kişilikler, günlük hayatımızın dil sürçmeleri ve unutkanlıklar , otomatik yazma ve benzeri. Tüm bunlarda , bilinçsel kontrol ortadan kalkmıştır. Psikozlara da , hemen hemen tüm bilinçötesi olayların yaşandığı bir tablo olarak bakılabilir