kendilik bilinci

Hegel'e göre, bilinçlerin ilk karşılaşması, istikrarsızdır: Bilinç,
kendini ancak ötekinin içinde yansıyarak ve öteki tarafından tanınarak
kavrayabilir. Bu ikilemin ilk sonucu, karşılıklı taklidin komik durumudur.
Bu düzeyde bilinç, tanıma zeminini kaybetme korkusuyla, kendi ötekisinden
farklılaşmaya cesaret edemez ve tam da bu nedenle rakibi karşısında
üstün bir konum elde edemez. Bu tuzaktan kurtuluş, bir kendilik
bilincinin evrenseli kavraması ve kendisini fiziksel zorlamalardan bütünüyle
koparması ile başlar. Artık Öteki her şey, onun için zorunlu değildir
ve olumsuz bir nesne olarak özelliklendirilir. Ama Öteki de bir kendilik
bilincidir. Bir tekil, diğer tekil ile dolaysız olarak karşılaştığında, her biri
diğeri için bağımsız biçimler olurlar. Her biri kendisinden emindir, kendisi
için kesindir ama ötekinden emin değildir ve öteki kesin değildir. Ancak
öteki onun için ve o da öteki için olduğu zaman, kendi için var olmanın
mutlak soyutluğuna ulaşabilirler. İki kendilik bilincinin ilişkisi
Hegel'e göre, bir "ölüm kalım" ilişkisidir. Her bir kendilik bilinci, kendisini
ölüm kalım mücadelesi içinde ötekine kanıtlar.